autor Edukator data 2017-03-04
Wędrując dzisiaj leśną ścieżką
wypatrywałam jakiejś oznaki wiosny. Wpatrywałam się w ściółkę i nagle
zauważyłam czerwone skupienie owadów – kowali bezskrzydłych. Za chwilę drugie,
trzecie … dwudzieste szóste. Na odcinku ok. 10 metrów 26 skupień po
kilkanaście, kilkadziesiąt owadów. Wyglądało to zadziwiająco. Zaczęłam się
zastanawiać, skąd taka masa owadów w tym miejscu. Po powrocie do domu sięgnęłam
po książkę i zrozumiałam. Kowale bezskrzydłe żywią się między innymi owocami
lipy, a w miejscu gdzie je zaobserwowałam rośnie wielka lipa, która każdego
roku obficie owocuje.
I tak oto kowal bezskrzydły został moim
symbolem tegorocznej wiosny.
Kilka słów o
moim bohaterze. Należy do rzędu pluskwiaków; długość ciała wynosi 7 – 12 mm. Inna jego nazwa –
kowal dwuplamek; dzieci nazywają go tramwajarzem. Ma płaskie czarne ciało z
czerwonym rysunkiem. Na czerwonych półpokrywach skrzydeł widać czarne plamki i
ukośne kreseczki.
Jest to
pospolity owad w całej Polsce. Często pojawia się gromadnie już pod koniec
zimy, w nasłonecznionych miejscach, u nasady pni drzew różnych gatunków,
głównie lip. Jest także często spotykany na murach, grobach, nad brzegami wód.
Nie potrafi latać. Zimują owady dorosłe, w różnych zakamarkach na ziemi i w
ściółce.
Kowale
występują w skupieniach, czasami dużych, jednak nie są owadami społecznymi –
nie współpracują ze sobą. W ich przypadku przyczyną jest najprawdopodobniej
bezpieczeństwo. Dla napastnika widok licznej grupy kontrastowo ubarwionych owadów
jest sygnałem, aby zaniechać ataku. Dlatego kowale rzadko padają ofiarą
drapieżników. Czasami stają się łupem pająków.
Oprócz lipowych
orzeszków kowale bezskrzydłe żywią się sokami opadłych owoców, butwiejącymi
tkankami roślinnymi, osłabionymi i martwymi bezkręgowcami. Zdarza się, że
zjadają przedstawicieli własnego gatunku. Larwy i osobniki dorosłe nakłuwają
kłujką pokarm, a następnie ssą sok. Gdy nie żerują, kłujka schowana jest w
specjalnym rowku na brzusznej stronie ciała i skierowana ku tyłowi.
Hanka
edukator@erys.pl
|